W związku z rozpoczęciem budowy pomnika upamiętniającego ofiary nalotu lotnictwa niemieckiego na pociąg ewakuacyjny z Krotoszyna na dworcu kolejowym w Kole w krotoszyńskim urzędzie odbyło się kolejne spotkanie przedstawicieli obu miast. W 75. rocznicę tego tragicznego wydarzenia, tj. 2 września, na cmentarzu parafialnym w Kole obelisk zostanie odsłonięty.
Ze strony Koła w spotkaniu uczestniczyli Tomasz Nuszkiewicz – sekretarz Urzędu Miejskiego, Marek Matusiak – inspektor w Wydziale Infrastruktury Technicznej, Grzegorz Mokrzycki – przewodniczący Stowarzyszenia Przyjaciół Miasta Koła nad Wartą, Kazimierz Kasperkiewicz – regionalista. Nasze miasto reprezentowali burmistrz Julian Jokś, jego zastępca Ryszard Czuszke, Michał Kurek – naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej, Ochrony Środowiska i Rolnictwa, Jerzy Janicki – zastępca naczelnika Wydziału Oświaty i Spraw Społecznych, Sylwia Nawrocka z Wydziału Promocji i Przedsiębiorczości oraz Antoni Korsak z Towarzystwa Miłośników i Badaczy Ziemi Krotoszyńskiej. W krotoszyńskim magistracie omówiono sprawy związane z planowaną uroczystością odsłonięcia pomnika w Kole. Uzgodniono treść napisów i program. Burmistrz Jokś potwierdził, że planowany jest przyjazd delegacji krotoszyńskiej (rodzin ofiar, osób, które przeżyły nalot, samorządowców, młodzieży – ok. 200 osób) specjalnym pociągiem retro. Samorządy gmin naszego powiatu i starostwo zapewniły środki na ten transport.
Istotnym elementem pomnika będą tablice z nazwiskami ofiar nalotu. Będą one publikowane w mediach w Kole i Krotoszynie. - W związku z tym, że wykonawca pomnika czeka na ostateczną listę ofiar, aby móc wykonać tablice z ich nazwiskami, zwracamy się z prośbą do mieszkańców powiatu krotoszyńskiego o dalszą pomoc w ustaleniu nazwisk ofiar i ich wieku. Prosimy o uzupełnienia, uwagi, fotografie – do 18 czerwca – apeluje Antoni Korsak.
Wkrótce podana zostanie także lista osób, które przeżyły nalot. - Mamy już ponad 150 nazwisk. Prosimy więc o zgłaszanie danych osób, rodzin podróżujących tym pociągiem ewakuacyjnym, udostępnienie dawnych zdjęć zbiorowej mogiły w Kole oraz dalszych informacji o tym zdarzeniu – dodaje Korsak.
Na drugą połowę roku TMiBZK planuje wydanie publikacji poświęconej losom ewakuowanych mieszkańców powiatu krotoszyńskiego, włącznie z informacją z uroczystości odsłonięcia pomnika w Kole.
W dalszym ciągu TMiBZK prowadzi zbiórkę publiczną na fundusz budowy pomnika w Kole w formie: zbiórki ofiar do skarbony stacjonarnej (za zgodą burmistrza Krotoszyna) w Urzędzie Miejskim oraz dobrowolnych wpłat na wyodrębnione dla zbiórki subkonto w Banku Spółdzielczym w Krotoszynie (nr konta: 34 8410 0003 2001 0000 0710 0002)
(ANKA)
PRZYPOMINAMY
W 1939 roku, w związku z napiętą sytuacją w stosunkach z III Rzeszą, przewidywano sformowanie pociągów ewakuacyjnych dla rodzin kolejarzy, pocztowców, urzędników, wojskowych, policjantów na zaplecze frontu. Z Krotoszyna pociąg odjechał w godzinach popołudniowych 1 września. Jego trasa wiodła przez Koźmin Wlkp., Jarocin, Konin.
2 września podczas postoju w pobliżu dworca kolejowego w Kole pociąg najpierw zbombardowały samoloty niemieckie, a następnie pasażerowie zostali ostrzelani przez lotników z broni pokładowej. Z tego transportu zginęło co najmniej sto kilkadziesiąt osób, a kolejne kilkadziesiąt zmarło od ran w szpitalach w Kole i w Koninie.
NIEPEŁNA LISTA OFIAR
Andrzej Andrzejewski, Marcjanna Antczak, Jan Bardzik, Zofia Bąkowska z d. Voelkel, Antoni Berski, Władysława Bielawna, Franciszka Bilska, Marian Borecki, Maria Brzezicha, Stefan Bujakiewicz, Adam Chudzikowski, Jan Chudzikowski, Ignacy Chytrowski, Stanisław Cichowski, Franciszek Cichy, Michał Cieślak, Jan Czajka, Wawrzyniec Czapczyński, Władysław Czorga, Czesław Dera, Florian Dera, Józef Dera, Katarzyna Dera, Franciszek Drygas, Kazimierz Drzewiecki, zam. Radłów, Władysław Dudkowiak, Katarzyna Dziedzic, Paulina Dziuba, Waleria Dziuba, Władysław Flejszman, Helena Frantz, Stefania Garczyńska, Władysław Gawroński, kpr. 3 pułk lotniczy, Józef Gilarek, zam. Koło, Agnieszka Helińska, Jan Heliński, Alojzy Kałmucki, Irena Kałużna, Juliusz Kaus, zam. Przesieka, Kazimierz Kaźmierczak, zam. Koło, Stanisław Kierzek, Olgierd (Bernard) Kierzek, Zygfryd Kierzek, Władysław Kopecki, Anna Koronna, Franciszka Koronna, Aniela Kowalczyk, Helena Krańcowa, Henryka Maria Krawczyk, Wincenty Krzysztofiak, Franciszek Kwieciński, Mieczysław Latuszek, Wanda Lisiecka, Leokadia Markiewiczowa, Jerzy Markiewicz, Stanisław Markiewicz, Franciszek Marszałek, Marian / Józef Matecki, Stanisław Matecki, Gertruda Matecka, Piotr Michalak, Władysława Michalczyk, Kazimierz Mikołajczyk, Juma Miller, zam. Kalisz, Jan Mocydlarz, Joanna Nowak, Józef Nowak, Maria Nowak, Bernard Nowicki, zam. Poznań, Antoni Olejnik, Józef Paluszek, Aniela Palusińska, zam. Koło, Stanisława Palusińska, Józef Panek, Paszek, Edward Paszkiewicz, Stefan Paterczyk, Płaczek, Stanisława Płaczkowa, Zygmunt Politowski, Leonard Pospiech, Emilian Pustowójt, Edmund Rapior, Janina Rapior, Helena Jadwiga Ratajczyk, Jan Sielski, Franciszek Skrzypczak, Józef Skrzypczak, Maria Skrzypczak, Emil Skweres vel Skeres, zam. Brończyn, gm. Błaszki, Agata Słonka, Władysław Sobczak, zam. Koło, kolejarz, Sobczak, Sobczak, Józef Sobiś, Władysław Srótowski, Marcin Stachowiak, Zofia Stachowiak, Aleksander Stoszko, Wojciech Statkiewicz, Henryk Szcześniak, Wacław Szkudlarek, Maria Szkudłapska z d. Rytter, Henryk Szkudłapski, Zygmunt Szkudłapski, Bolesław Sztefek, Franciszek Sztefek, Lech Sztefek, Mieczysław Sztefek, Maria Śliwińska, Józef Wechman, Stefania Wenta, Anna Wenta, Romuald Woszczyński lat 11, Eugeniusz Woszczyński lat 5, Hieronim Woszczyński lat 3, Florian Wyrzykowski, Józef Ziembiński.
UWAGI I UZUPEŁNIENIA: Antoni A. Korsak – tel. 514 312 848, e-mail: akorsak@poczta.fm
